Studiuesit kinezë kanë hartuar një bluzë që ata thonë se mund të ftohë trupin me gati 5 gradë dhe mund të ndihmojë njerëzit të përballen me rritjen e temperaturave. “Metafabrik” i projektuar nga një ekip shkencëtarësh nga i gjithë vendi, duket si material i zakonshëm i bluzave dhe përdor teknologjinë që e bën atë të lëshojë rrezatim mes-infra të kuqe (MIR) për të ulur temperaturën e përdoruesit, sipas artikullit së tyre botuar në revistën Science.
“Testet treguan se një person që mban metafabrikën tonë mund të ftohet 4.8 gradë më poshtë sesa kur mban pambuk komercial,” thanë studiuesit. “Efikasiteti i kostos dhe performanca e lartë e metafabrikave tona paraqesin përparësi të mëdha për veshjet inteligjente, tekstilet inteligjente dhe aplikimet e ftohjes rrezatuese pasive”.
Lëkura e njeriut natyrshëm lëshon MIR, e cila si rrezatimi infra i kuq është e padukshme për syrin, por mund të ndihet si nxehtësi. Ndërsa temperatura normale e lëkurës është rreth 37 gradë, shkencëtarët thanë se veshja e metafabrikut mund të ftohë lëkurën në 31-32 gradë.
Ata krijuan bluzën, e cila mund të ngjyroset me ngjyra të ndryshme, për t’i mbajtur njerëzit të freskët në një botë që po ndjen gjithnjë e më shumë efektet e ndryshimit të klimës. Viti i kaluar ishte në të njëjtin nivel me vitin 2016 si më i nxehti i regjistruar, me temperatura mesatare globale 1.02 gradë më të larta se sa për mesataren fillestare 1951-80, sipas Institutit të Studimeve Hapësinore të Nasa’s Goddard. Amerika e Veriut aktualisht po përjeton një valë vdekjeprurëse, me Las Vegas, Nevada që raporton temperaturat më të larta të të gjitha kohërave me 47.2 gradë.
Shkencëtarët kinezë thonë se veshja mund të jetë një mënyrë për t’ju mbajtur të freskët gjatë nxehtësisë. “Si medium mbizotërues që mbron lëkurën nga ambienti i jashtëm, veshja mund të jetë kandidati perfekt për t’u zbatuar me funksionalitetin e ftohjes rrezatuese të ditës,” tha gazeta.
Projekti është një bashkëpunim midis studiuesve nga Universiteti Huazhong i Shkencës dhe Teknologjisë, Universiteti i Tekstilit Wuhan, Qendra e Kërkimit të Inxhinierisë Inteligjente e Qingdao dhe Akademia e Tekstileve Kineze në Pekin.
Veshja për të ulur nxehtësinë zakonisht do të thotë të jetë me ngjyrë të çelët për të pasqyruar dritën e dukshme, ose pëlhurë që reflekton rrezatim tjetër elektromagnetik nga dielli si rrezatimi ultraviolet (UV) dhe rrezatimi afër infra të kuqe (NIR).
Kur metafabrika 550 mikrometër vjen në kontakt të ngushtë me lëkurën, ai përdor lidhje kimike për të thithur nxehtësinë e trupit dhe për të ri-emetuar energjinë e tij në hapësirë si MIR. Është përpunuar për të reflektuar si UV ashtu edhe NIR. Pluhuri i dioksidit të titanit, një substancë gjithashtu e gjetur në kremin ndaj diellit, u shtua në fibrat polimer të rrobave për t’i bërë ato reflektuese dhe ka acid polilaktik për të lejuar që materiali të lëshojë MIR.
Shkencëtarët thanë se bluza u krijua duke përdorur një teknikë gërshetimi që lejon ajrin të qarkullojë dhe ata vlerësojnë se do të kushtonte 10 përqind më shumë për t’u prodhuar sesa pambuku tradicional, ata thuhet se po shikojnë prodhimin masiv të saj.
A